Ege Üniversitesi EÜ Meslek Planlama ve Muvaffakiyet Koordinatörlüğü tarafından düzenlenen Kariyer Söyleşileri kapsamında EÜ Türk Escort Kültür Dünyası Araştırmaları Enstitüsü TDAE tarafından Karaçay Malkar Türklerinin Edebiyatı bahisli bir söyleşi düzenlendi Çevrimiçi olarak gerçekleştirilen söyleşinin moderatörlüğünü TDAE Öğretim Üyesi Prof Dr Mehmet Temizkan yaptı Aktifliğe konuşmacı olarak doktora Kültür escort eğitimini EÜ de tamamlayan Akdeniz Üniversitesi AKDÜ Edebiyat Fakültesi Türk Lisanı ve Edebiyatları Kısmı Öğretim Üyesi Doç Dr Adilhan Adiloğlu katıldı
TDAE olarak Doç Dr Adiloğlu nun bilgi birikiminden faydalanmak Kültür escort Bayan istediklerini lisana getiren Prof Dr Temizkan Etkinliğimizde eski öğrencimiz olmasından gurur duyduğumuz Karaçay Malkar Türklerinden olan Doç Dr Adilhan Adiloğlu nu ağırlıyoruz Araştırmaları yüklü olarak Karaçay Malkar Türkleri Edebiyatı üzerine olan Adiloğlu nun doktora tezi de danışmanlığımda hazırlandı Başarılı çalışmalarına dayanarak Kariyer Söyleşileri kapsamında kendisini konuk etmek istedik Çok üretken bir öğrencimizdi ve artık meslektaşımız oldu Üretkenliğinden ötürü da bu söyleşide onun bilgilerinden yararlanmak istedik Kendisine davetimizi kabul ettiği için çok teşekkür ediyorum dedi
TDAE nin çalışmalarına dahil olmaktan memnunluk duyduğunu belirten Doç Dr Adiloğlu Bana bu türlü bir toplantıda yer alma fırsatı sunduğunuz için teşekkür ederim EÜ Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü mezunu olduğum için gurur duyuyorum Pahalı hocam Prof Dr Mehmet Temizkan ın öğrencisi olmaktan iftihar ediyorum diye konuştu
Karaçay Malkar Türkleri ile ilgili temelsiz ithamlara bulunuldu
Tez konusu hakkında bilgi veren ve bu mevzuyu bir yanlışı düzeltmek açıklığa kavuşturmak maksadıyla seçtiğini söyleyen Doç Dr Adilhan Adiloğlu Sovyet Egemenliği Öncesi Karaçay Malkar Türkleri Edebiyatı benim tez pozisyon Bu mevzuyu seçmemdeki ana sebep de o periyoda dair yapılan sahiden uzak propagandalar Okuduğum çalışmalarda daima Karaçay Malkar Türklerinin Sovyet öncesi periyotta yazılı edebiyata geçmedikleri ve medeniyete ulaşmadıkları propagandası yapılıyordu Sovyet Rejimi gelmeden evvel Karaçay Malkarlar ilkel bir hayat yaşıyordu rejim geldikten sonra medeniyete kavuştular algısı oluşturulmaya çalışılıyordu Bu bir propagandadır Dünyanın çeşitli yerlerinde yaşayan toplam 400 bine yakın Karaçay Malkar Türkü bulunuyor Rusya da yaklaşık 350 bin olan nüfus Kırgızistan Kazakistan Türkiye Amerika ve Suriye de bulunanlarla bir arada 400 bin civarına yükseliyor Kuzey Kafkasya da Türk kavimlerinin çeşitlenmesiyle ortaya çıkan Karaçay Malkar Türkleri Çarlık Rusyası nın kurulmasıyla boyunduruk altına giriyorlar dedi
Karaçay Malkar Türklerinin Nazi Almanyası tarafında durduğu halindeki savların temelsiz olduğunu belirten Doç Dr Adilhan Adiloğlu Karaçay Malkar Türkleri bulundukları topraklar için savaştılar Savaşta birçok Karaçay Malkar Türkü Kızıl Ordu ile birlikte Nazilere karşı savaştı Geriye kalanlar az sayıdaydı Temelsiz ithamlarla bir halk topyekûn bir halde hayvan vagonlarıyla Orta Asya ya sürgün edilmiştir Yarısı da hayatını kaybetmiştir 1991 de Sovyetler Birliği nin dağılmasıyla bu temelsiz suçlamalar geri alınmış ve vatan haini olmadıkları muhakkak olmuştur diye konuştu
Karaçay Malkar Türklerinin Edebiyat geleneği esaslı ve zengindir
Sovyet öncesi devirde Karaçay Malkar Türkleri Edebiyatından bahseden Doç Dr Adiloğlu Bütün Türk uzunluklarında olduğu üzere Karaçay Malkar Türklerinin de epeyce esaslı ve güçlü bir kelamlı edebiyat geleneği vardır Karaçay Malkar Türklerinin yazılı edebiyatlarını Sovyet öncesi ve Sovyet egemenliği biçiminde iki farklı başlık altında anlatabiliriz Sovyet egemenliği öncesi edebiyat kaynağını İslam dininden ve şark edebiyatından alarak beslenmiştir Birinci dinî edebî yapıtların 18 yüzyıl ortalarında Buhara dan gelip Karaçay a yerleşen Pir Abdullah tarafından yazıldığı rivayet edilir Tahir ile Zühre Leyla ile Mecnun ve Miraçname üzere doğu edebiyatının belirli başlı yapıtları de Karaçay Malkar Türkçesi ile yine yazılmıştır Ne yazık ki bu eserler günümüze ulaşamamıştır Karaçay Malkar Türkçesi olarak Arap harfleriyle 1909 yılında basılmış birinci kitap Lokman Asani nin Kitabü Mürşidi n Nisa isimli eseridir dedi
Sovyetler Birliği periyodundaki Karaçay Malkar Türkleri Edebiyatı hakkında bilgiler veren Doç Dr Adiloğlu 1922 yılından itibaren bugünkü Karaçay Çerkes Cumhuriyeti nin başşehri olan Çerkesk kentinde Rusça gazetelerin birtakım sayfalarında Arap harfleriyle yazılan Karaçay Malkar Türkçesiyle şiirler makaleler ve haberlerin yayınlanmasıyla başlamıştır Buradaki yayınlar Sovyet propagandası yapılan eserler diyebiliriz Dünya savaşıyla ilgili kayda alınan eserler de hayli fazladır Sovyet vatanının Nazilere karşı kahramanca savunulması ele alınmıştır Savaşın getirdiği felaket ve savaş aykırılığı üzere mevzular işlenmiştir 70 li yılların sonlarına gerçek verilen edebi yapıtların en besbelli özelliği ise bahislerin toplumsallıktan kişiselliğe kaymasıdır 1980 li yıllarda yapıtlarında Karaçay Malkar Türklerinin sürgün edilmesi ve buna bağlı olarak kendilerine yapılan zulümleri açık bir biçimde tabir etmektedirler 1990 dan sonra ise Karaçay Malkar edebiyatından isimler saymak mümkün değil Yeni ve büyük edebiyatçılar yetişmemiştir diye konuştu
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı
