Çekimi tamamlanan ve İstanbul Halı İhracatçıları Birliği(İHİB) projesi olan Türkiye’nin birinci halı belgeseli “ANADOLU HALISI: Ruhumun Lisanı, Sözümün Rengi” birinci gösterimini Fişekhane’de gerçekleştirildi. Usta direktör Coşkun Aral’ın gözünden kültür mirasımız Türk halısının yol öyküsünü anlatan belgesel, her ilmeği insan emeğiyle dokunan Türk halısının tüm dünyaya tanıtıldığı arşivlik bir çalışma olarak tarihe geçecek.
İstanbul Halı İhracatçıları Birliği(İHİB)’ in hayata geçirdiği ve kamera ardında usta üretimci ve belgesel direktörü Coşkun Aral’ın yer aldığı Türkiye’nin birinci halı belgeseli ‘ANADOLU HALISI: Ruhumun Lisanı, Sözümün Rengi’ nin birinci gösterimi, Ticaret Bakan Yardımcısı İstek Tuna Turagay, TİM Lideri İsmail Gülle, İstanbul Halı İhracatçıları Birliği (İHİB) İdare Heyeti Lideri Uğur Uysal, İHİB İdare Şurası Lider Yardımcısı Ahmet Hayri Diler iştiraki ile Fişekhane’de gerçekleşti.
Belgeselin birinci gösteriminin gerçekleştiği gecede kelam alan Ticaret Bakan Yardımcısı İstek Tuna Turagay, “Bizleri kültürel mirasımızı bugünlere taşıyan bereketli Anadolu topraklarına keyifli bir seyahate çıkaran ve tüm dünyaya dokumacılık alanında edindiğimiz esaslı birikimimizi tüm dünyaya gösterme fırsatı bulduğumuz bu kıymetli projede emeği geçen herkese teşekkür ediyorum dedi. Özel gösterimde konuşma yapan İstanbul Halı İhracatçıları Birliği (İHİB) İdare Heyeti Lideri Uğur Uysal, “Türkiye bir halı ülkesi. Bilhassa bu yıl bu alandaki gücümüzü her zamankinden fazla ortaya koyarak ülkemizi rakipsiz bir konuma taşıyacağımızdan hiç kuşkum yok. Bu manada kültürel miraslarımız ortasında birinci sırada yer alan Anadolu Halıları’mızın tanıtımını destekleyen belgeselde emeği geçen herkese teşekkürlerimi sunuyorum” diye konuştu. Birinci gösterim gecesinin konukları ortasında yer alan TİM Lideri İsmail Gülle, “Aşk ile sevgi ile yapılan her işin ne kadar değerli olduğunu bizlere gösteren ve bin bir emekle hazırlanan bu değerli projede yer alan tüm pahalı insanlara bölümümüze kattıkları katma paha için gönülden teşekkürlerimi sunuyorum” dedi.
“Ustalara hürmet niteliğinde bir projeyi hayata geçirdik”
Dokumacılığın ehemmiyetine ait açıklamalarda bulunan İHİB İdare Konseyi Lider Yardımcısı Ahmet Hayri Diler, “Anadolu’nun birçok köşesini dolaştık. Batıdan doğuya, Karadeniz’e, Orta Anadolu’ya her yere gittik. Anadolu’da hala dokumacılığın canlı olduğunu gözlemledik. Yalnız maalesef gitgide gerilediğini gördük. Yaptığımız saha araştırmalarında hala 20.000 dokuyucunun bu meslekle ilgilendiğini, lakin yapılan üretimlerin dünya pazarındaki gerçeklerden ne kadar uzak olduğunu gördük. Mahallî yöneticiler ve usta dokuyucuların çabalarıyla bir yere kadar gidiyor ancak tekrar dokunuşlar yaparak üretim Türkiye‘de canlandırılabileceğini birebir gözlemledik. O kadar çok usta öğretici var ki inanamazsınız. Büyük uğraşlarla bizim cet mesleğimiz, ana mesleğimiz devam ettirmek için çırpınıyorlar ve ellerinden geleni yapıyorlar. Bu emeğin kayıt altına alındığı “ANADOLU HALISI, Ruhumun Lisanı, Sözümün Rengi” belgeselimizle hem emektar dokumacılarımızı hem de dünyanın hayranlık duyduğu vakitsiz halı motiflerimizi gün yüzüne çıkardığımız için çok memnunuz dedi.
El emeğinin izi sürüldü
Belgeselin üretim sürecini anlatan Coşkun Aral, “Uçsuz bucaksız coğrafyamızın harika sanat ve zanaatının öyküsünü araştırma heyecanıyla ben, eşim ve kıymetli grubumla yola çıktık. 20’ye yakın görsel direktör, ışıkçı, kameraman Anadolu’yu karış karış dolaştık. Bir yılda 30 bin kilometreye yakın yol alıp, köylere girdik. Burada az temsilcisini gördüğümüz halı ustaları, dokuma ustalarıyla çoğunluğu bayan, ortalarında erkekte var. Harikulâde çalışmalarını bize sundular, ben memnun oldum. Bu kadar hoş bir pahanın bu güne kadar tanıtılmamış olmasına da üzüldüm. Zira fabrika halısı hoş, fabrikalar kazansın, ihraç edilsin ancak yükte hafif, değerde ağır ve ülke iktisadına önemli gelir sağlayacak bir bedelimizi yok etmeyelim. Bayanımızın, kız kardeşlerimizin istihdam alanlarını artıracak bu alanı genişletelim” diye konuştu.
Türkiye’de birinci kere belgesel çekimi gerçekleşen ve İHİB projesi olarak hayata geçirilen “ANADOLU HALISI, Ruhumun Lisanı, Sözümün Rengi” halı belgeselinde, Türk halılarının Anadolu’nun kadim öykülerinden ve tarihe geçen mitlerinden ilham alan seyahati anlatılıyor. İHİB İdare Konseyinin tespit ettiği 5 kişilik bir komite belgesel projesinin baştan sona içerisinde yer aldı ve 21 vilayet ile yüzlerce köy gezildi. Altı farklı lisana çevrilen belgesel, 40’ar dakikalık üç kısımdan oluşuyor. Ortalarında araştırmacı müellif Belkıs Balpınar, uzun yıllardır Türkiye’de yaşayan tecrübeli araştırmacı ve eski halı uzmanı Udo Hirsch ve Ali İstek Tuna’nın da yer aldığı profesyonel danışmanlar eşliğinde hazırlanan belgesel, 18 bin dokumacının el emeğiyle dokuduğu motiflere de yer veriyor. Türk halılarının tüm dünyaya tanıtılmasını hedefleyen “ANADOLU HALISI, Ruhumun Lisanı, Sözümün Rengi” belgesel projesi tıpkı vakitte, el dokumacılığının kaybolmamasını ve çoğunluğunu bayan istihdamının oluşturduğu dokumacılık kesiminin canlandırılmasını da hedefliyor. İmali tamamlanan belgesel, yurtdışı ve ulusal belgesel kanalları, uçak içi cümbüş sistemleri ve seçili online platformlarda izleyicisiyle buluşmaya hazırlanıyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
